İkinci Dünya Savaşı'nın ardından doğu ve batı olarak bölünen Almanya'da Berlin'i ikiye ayıran Soğuk Savaş'ın sembolü Berlin Duvarı'nın yıkılışının üzerinden 33 yıl geçti.
İkinci Dünya Savaşı'nın ardından doğu ve batı olarak bölünen Almanya'da Berlin’i ikiye ayıran Soğuk Savaş'ın sembolü Berlin Duvarı’nın yıkılışının üzerinden 33 yıl geçti.
~“Utanç Duvarı” olarak nitelendirilen Berlin Duvarı’nın 9 Kasım 1989'de yıkılması yakın tarihte önemli dönüm noktalarından birisini teşkil ediyor.
İkinci Dünya Savaşı'ndan galip çıkan ABD, İngiltere, Fransa ve Sovyetler Birliği, Almanya ve Berlin'i dörde böldükten sonra ABD, İngiltere ve Fransa'nın kontrolündeki bölgelerin yönetimleri birleştirilerek 1949'da Federal Almanya Cumhuriyeti (Batı Almanya) kuruldu.
Sovyetler Birliği'nin kontrolündeki bölgede ise siyasi yapısı Sovyet Sosyalist sisteme dayanan Demokratik Almanya Cumhuriyeti (Doğu Almanya) tesis edildi.
Batı Almanya refah seviyesini artırırken Doğu Almanya’nın ekonomik açıdan gelişmemesi üzerine on binlerce genç Batı Almanya'ya kaçmaya başladı. Bunun önüne geçmek isteyen Doğu Almanya yönetimi önce kendi çevresini dikenli tellerle kapattı. Bu dikenli teller kaçışları engellemeyince 1961'de 3,6 metre yüksekliğinde Berlin Duvarı inşa edildi.
Soğuk Savaşın sembolü haline gelen ve kentin ortasından da geçen Berlin Duvarı şehir içinde yaklaşık 44, çevresinde ise 112,7 kilometre uzunluğunda örüldü.
28 yıl varlığını sürdüren Berlin Duvarı’nın etrafında yoğun güvenlik önlemleri alındı. Gelişen süreçte gözetim kuleleri, ölüm şeridi ve iç duvar gibi değişik unsurlar eklenerek genişletildi. Doğu ile Batı Berlin arasında 8 sınır geçiş kapısı bulunan duvar boyunca 300’ün üzerinde gözetim kulesi yapıldı ve yaklaşık 11 bin 500 asker ve polis görev yaptı.
Bu önlemlere rağmen çok sayıda Doğu Almanya vatandaşı “Batı’ya” geçmeyi denedi.
Duvarın yıkıldığı 9 Kasım 1989'a kadar 5 binin üzerinde kişi duvarı aşarak Batı Almanya'ya geçmeyi başarırken, en az 138 kişi bu girişim sırasında hayatını kaybetti.
YIKILMASIYLA SOĞUK SAVAŞ DA BİTTİ
Polonya'da sendika eylemleri ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov'un izlediği politikanın sonucunda eski Doğu Bloku ülkelerinde başlayan reform süreci Polonya, Macaristan ve eski Çekoslovakya gibi ülkeleri etkiledi.
Bu gelişmeler Doğu Almanya'ya da tesir etti ve insanlar özgürlük için sokaklara çıktı. Batı Almanya'ya geçmek isteyenler Prag, Budapeşte ve Varşova'daki Alman büyükelçiliklerine başvurdu. Bu gelişmeler Doğu Alman yönetimini bir seyahat düzenlemesi yapmaya zorladı.
Doğu Almanya’yı yöneten Sosyalist Birlik Partisi (SED) Sözcüsü Günter Schabowski’nin, 9 Kasım akşamı seyahat düzenlemesinin hemen yürürlüğe gireceğini açıklamasının ardından halk geçiş noktalarına akın etti. Aynı gece halk duvarın üzerine çıkarak yıkmaya başladı.
Berlin Duvarı'nın 9 Kasım 1989'da yıkılması dünyada Soğuk Savaş'ın da sona ermesini beraberinde getirdi.
Daha sonraki süreçte 3 Ekim'de iki Almanya birleşti, Avrupa Birliği de eski Doğu Blokunda bulunan Avrupa'daki ülkeleri bünyesine katarak genişledi.
Bugün Berlin'in çeşitli yerlerinde Berlin Duvarı'nın kalıntılarını görmek mümkün.
”Utanç Duvarı”nın iki tarafında yaşayan Berlinliler de söz konusu dönemi acısı ve tatlısıyla hatırlıyor. (AA)