Gizli görevle Libyaâya giden Atatürk halı tüccarı kılığındaydı
Gizli görevle Libyaâya giden Atatürk halı tüccarı kılığındaydı Halı tüccarı kılığında Mısırâa giden Mustafa Kemalâin ve diğer gerillacıların sahte kimlik ve pasaportlarının temin edilmesinden, ünlü Teşkilat-ı Mahsusacı Kara Kemal sorumluydu. İttihat ve Terakkiâyi İttihad-ı İslam projesine teşvik eden Trablusgarpâın İtalyanlar tarafından işgal edilmesiydi. İttihat ve Terakki, iktidarın dizginlerini ele geçirdiklerinde bu projeye bel bağladı. İttihatçı eylemciler Libyaâda kazandıkları tecrübeden Balkan ve Birinci Dünya savaşlarında da yararlanacaklardı. Enver Paşaânın liderliğindeki Ãzel Teşkilat, Libyaâda silah, cephane ve profesyonel asker kıtlığına rağmen, mükemmel bir gerilla harbini örgütleyerek, 200 bin kadar İtalyan askerini sahil şeridine kilitlemeyi başarıyordu. Trablusgarpâta, sonradan çoğu Teşkilat-ı Mahsusaâcı olan ünlü isimler gerillacılık yaptı. Bunların başında Mustafa Kemal Paşa, Nuri ve Halil Paşalar, Ali Fethi Okyar, Kuşçubaşı Eşref ve Hacı Selim Sami, Kel Ali lakaplı Ali Ãetinkaya, ilk tayyareci şehitlerden Sadık Bey, Ãerkez Reşit Bey, Süleyman Askeri, Fuat Bulca, Yakup Cemil, Nuri Conker, Rauf Orbay gibi isimler yer alıyordu. Ãnlü Masonlardan Ord.Prof. Mim Kemal Ãke de yüzbaşı rütbesinde Derne cephesindeydi. Prof. Ayhan Songarâın babası Nazmi Bey ve ünlü seyyah Abdurreşit İbrahim de Libyaâya giden gönüllü mücahitler arasında yer alıyorlardı. âFUAT, TRABLUSGARPâE GİDİYORUZ, SEN DE GELİYORSUNâ Trablusgarp direnişi için Ãzel Teşkilat, Enver Paşa tarafından gerçekleştirildi. Enver Paşa ve Ali Fethi Okyar binbaşı, Mustafa Kemal Paşa Kolağası rütbesindedir. Ãzel Teşkilatâın kuruluşunu Atatürkâün akrabası Fuat Bulca, Cemal Kutayâın yayınladığı âTrablusgarpâte Bir Avuç İnsanâ adlı anılarında anlatır. Bulca, Mustafa Kemalâin muavinidir. Mustafa Kemalâin Bulcaâya ilk sözü şuydu: âTrablusgarpâe gidiyoruz, sen de geleceksinâ olur. Mustafa Kemal, şöyle diyordu: âEnverâin planı şu: Bizler kendi arzumuzla ve hususi bir teşkilat olarak müdafaayı ele alacağız. Harbiye Nezareti de bizi istifa etmiş sayacak. Orada teşkilat yapacağız. Biliyorsun ki ben daha evvel de Trablusgarpâte bulundum. Haleti ruhiyeyi bilirim. Eğer ciddi olarak müdafaaya girişirsek başta Sunusiler olmak üzere halk bize yardım eder. Enver Urbanı teşkilatlandıracak, onların dillerini ve adetlerini bilen arkadaşları beraberimize alacağını söyledi. Eşref bey de geliyor. Mıntıkaları harita üzerinde taksim dahi ettik. Sen benim muavinim olacaksın. Bu akşam Beşiktaşâta Enverâin evinde toplanacağız. Mahrem tut. Hiç kimse bir şey bilmiyor. Mahmut Şevket Paşaâyla Enver temas ediyor. Ali Fethi de Cezayirâe geçecek, oradan deniz vasıtasıyla münakele imkanlarını araştıracak.â Trablusgarpâın kapıları Askeriâye nasıl açıldı? Mısırâın liman kenti İskenderiye, Trablusgarpâe geçişin kilidi idi. Ãzel Teşkilatâın subayları İskenderiyeâden hududa, oradan da Trablusgarpâe geçeceklerdi. Teşkilat mensupları subay olduklarını gizlemek zorunda olduklarından sahte kimliklerle yolculuğa çıkacaklardı. Mustafa Kemal halı tüccarı, Süleyman Askeri genç bir molla kılığına bürünmüştü. 1915′te Teşkilatâın Osmancık Gönüllü Taburuânun başında Irakâta şehit düşen Kısıklılı Yüzbaşı Cemil hoca kılığındaydı. Mustafa Kemal yolcuğa çıkmadan önce Fuat Bulcaâya şöyle diyordu: âHükümet acziyet içinde. Bunu Harbiye Nazırı elem ve üzüntüyle itiraf etti. İstanbulâdan hiçbir yardım göreceğimizi zannetmiyorum. Enver de aynı kanaatte⦠Evvela o gitmek istiyor. Eşref beyin Mısırâdaki muhitinden ve dostlarından istifade edeceğiz. Sevkiyatın tehlikesiz oraya varması için Mısırâın muhtelif yerlerinde teşkilat yapacak. Takma adlarımızla bu unvanlara uygun mesleklerimizin listesi hazırlanıyor.â SAHTE PASAPORTLAR KARA KEMALâDEN Kara Kemal, Ãzel Teşkilatâın İstanbulâdaki işleriyle ilgilenecekti. Ãzel Teşkilatâa seçilecek subayların iaşeleri, yolculukta kullanacakları kıyafetler, sahte kimlik ve pasaportların tanzim edilmesi onun işiydi. Hazırlıklar gizli tutuldu. Ãzel Teşkilatâın Hükümetle, İttihat-Terakki merkezi ile irtibatından da Kara Kemal ve Şükrü Bey sorumluydu. Kara Kemal Beyâin Karagümrükâteki evi, Ãzel Teşkilatâın güvenli eviydi. (Kara Kemal, 1926′da Atatürkâe suikast davasından aranırken intihar etti. Maarif eski nazırı Şükrü Bey de aynı davadan idam edildi.) Arusi Şeyhi Ãmer Fevzi Mardin sevkiyat sorumlusuydu Enver Beyâin evinde yapılan gizli toplantıda Mustafa Kemal, Ali Fethi Okyar, Kuşcubaşı Eşref, Mümtaz Bey, Süleyman Askeri, Fuat Bulca ve birkaç subay vardır. Toplantıda büyük bir harita başında çalışılıyordu. Teşkilat, Mısır üzerinden Libyaâya sızacaktı. İngiliz kontrolü altındaki Mısırâdan geçişler tehlikeliydi. Başka bir çare de yoktu. Mısırâda Eşref Beyâin çevresi işe dahil edilecekti. Mısırâı iyi tanıyan biri daha vardı: Ãmer Fevzi Mardin. Fevzi Bey, Ãzel Teşkilatâın İskenderiyeâdeki sevkiyat ve ikmal sorumlusu tayin edildi. Teşkilat, Trablusgarpâe karadan ve denizden bağlanan yollar üzerindeki merkezlerde güvenilir elemanlar görevlendirecekti. Ãzel Teşkilat herkese açık olmayacaktı. Profesyonel çeteciler ve idare etme niteliğine sahip güvenilir subaylar yer alacaktı. Enver Paşa, hazırlık için Eşref Beyâin önceden gitmesini istedi. Enver Paşaânın son sözleri şöyleydi: âHepimiz yekdiğerini tebrike layıkız. Nizam ve disiplini muhafaza etmek için mutehalli olduğumuz şuura azami riayet içinde, tam bir kardeşlik ve uhuvvet havasını temsil edeceğiz. Allah bizimle beraberdir.â İtalyanları kuş gibi avladı Enver Paşaânın kardeşi Nuri Bey Libyaâda keskin nişancılığı ile ün saldı. Pusuya yatan Nuri Paşaânın, tek başına 100′den fazla İtalyan askerini öldürdüğü dilden dile dolaştı. Kuşçubaşı Eşref de âUçan Şeyhâ ünvanını Libyaâda kazanıyordu. Tunus, Cezayir ve Sudanâdan gönüllüler akıyordu. Cezayirâli Emir Abdulkadirâin oğlu Emir Ali Paşa ile Tunuslu Şeyh Salih Şerif Tunusi de Eşref Beyin davetiyle Trablusgarpâe geldi⦠Abdullah MURADOĞLU