Dünya Barışını tehdit eden etnik-ayrılıkcı haraketlerin olumsuz etkileri Azerbaycan Diaspora Bakanlığı`nın ve Avrupa Azerbeycan Kongresi`nin girişimi ile 20-21 Kasım tarihinde Brüksel`de masaya yatırılıyor. İspanya`daki ayrılıkcı Katalonya örneğinin "“barışcıl usul iddalarına rağmen-başta Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere destek bulmadığı bir dönemde zamanlama ve iÒ«erik bakımından bu Ò«alışmanının Azerbaycan`ın stratejik diploması haraketi olarak nitelendirilebilir.
~ Burhanettin Carlak / Brüksel
Dünya Barışını tehdit eden etnik-ayrılıkcı haraketlerin olumsuz etkileri Azerbaycan Diaspora Bakanlığı`nın ve Avrupa Azerbeycan Kongresi`nin girişimi ile 20-21 Kasım tarihinde Brüksel`de masaya yatırılıyor.
İspanya`daki ayrılıkcı Katalonya örneğinin –barışcıl usul iddalarına rağmen-başta Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere destek bulmadığı bir dönemde zamanlama ve iÒ«erik bakımından bu Ò«alışmanının Azerbaycan`ın stratejik diploması haraketi olarak nitelendirilebilir.
Kamuoyu Yaratılması
Azerbaycan`ın resmi enfermasyon kurumu AZARTAC`ın bildirdiğine göre “Uluslararası Forum” adı altında yapılan Ò«alışmayla ülkelerin toprak bütünlüğün korunmasının önemi ve ayrılıkcı haraketlerin önlenmesi iÒ«in Ò«özüm ve önerilere dikkat Ò«ekilecek.
Topraklarının neredeyse yüzde 20`lık bölümü Ermeniler tarafından işgal altında bulunan Azerbaycan, bu atakla ortadoğudaki iÒ«savaşa endeksli dünya kamuoyunun dikkatini Ò«ekmeyi hedefliyor. Ukrayna, Moldovya ve İsrail`den etkin siyasetci ve akademisyenler programda göze Ò«arpıyor.
‘Zavallı Ermenistan’ Algısı
Şöz konusu girişim Azerbeycan`ın ezici askeri üstünlüğüne rağmen Karabağ sorununu diplomatik yollarla Ò«özmede kararlı olduğunun da ayrıca işareti. Tam bağımsızlığını kazanamamış Ermenistan`ın hayelcilikten uzaklaşarak hem kendi hem de bölge halklarının refahı ve güvenliği yönünde zihniyet değiştirmesi elzem. Emperyal hesaplar uğruna halkı aÒ«lık Ò«ekiyor, nufusu eriyor. Ancak Batı nezdinde topluca Hiristiyanlığı ilk seÒ«miş, tarihsel aÒ«ıdan İslam`a tampon görünen Ermenistan`a karşı suskunlar.
Hollanda devlet televizyonu iÒ«in yıllar önce görüştüğüm Leiden Üniversitesi ögretim görevlilerinden prof. dr Alexander de Groot, Ermenistan`a Batılıların bakışındaki bir Ò«arpık hale vurgu yapmış ve “müslümanların arasında kalmış zavallı, mağdur Hiristiyan algısına” vurgusunu yapmıştı. Böyle bakılınca Ermenilerin haksız olabilmelerini tahayyül edemiyorlar.
Bak: (https://www.youtube.com/watch?v=JcVG2wqM4lo)
Bu algı üzerinden ne işgal, ne Hocalı trajedisi ne de 1 milyon Azerbeycanlı mülteci Batı gündemine gelmedi. Gelmesini beklemek de saflık olur.
Beşeri Sermaye ve Ortak Òªalışma Kültürü
Avrupa Azerbaycanlılar Kongresi başkanlığına getirildiği ilk günden itibaren daha etkin lobi Ò«alışmaları yapan dostum Sahil Gasımov, –Azerbeycan lehÒ«esi ile- ‘hariÒ«te yaşayan Azerbaycanlılarla iyi bir iletişim kuruyor.
Yurt dışında yaşayan Türkiye Türklerini göÒ«menlik deneyimlerini soydaş halkların ve akraba topluluklarla paylaşması, sinerji oluşturması ve ortak işbirliği kültürünu geliştirmesi Ò«ok önemli. Batıdaki insan kaynaklarımız göreceli olarak daha nitelikli, her iki kültürde de fonksiyonel olabiliyor ve dünyayı daha iyi okuyorlar. Coğulcu ve demokrat bir anlayışla katkı potansiyelleri Ò«ok. Yararlanmak isterseniz tabi…
PROGRAM AKIŞI:
~~
"Separatizmin beynÉ™lxalq sülhÉ™ vÉ™ tÉ™hlükÉ™sizliyÉ™ yaratdığı tÉ™hdidlÉ™r" mövzusunda beynÉ™lxalq Forumun
PROQRAMI
20 noyabr 2017-ci il
Belçika Krallığı,
Brüssel şÉ™hÉ™ri
LayihÉ™
"Separatizmin beynÉ™lxalq sülhÉ™ vÉ™ tÉ™hlükÉ™sizliyÉ™ yaratdığı tÉ™hdidlÉ™r" mövzusunda beynÉ™lxalq Forumun
PROQRAMI
Bazar günü 19 noyabr 2017-ci il
Forum iştirakçılarının qarşılanması
18:00 Avropa AzÉ™rbaycanlıları Konqresinin (AAK) BrüsseldÉ™ki Baş MÉ™nzil QÉ™rargahını ziyarÉ™t
Ünvan: Marche Aux Herbes 79, 1000
Bazar ertəsi 20 noyabr 2017-ci il
08:30-09:30 Forum iştirakçılarının qeydiyyatı
Ünvan: Brussels Marriott Hotel Grand Place (Rue Auguste Orts 3-7/Grand Place, Brussels 1000 Belgium )
"Separatizmin beynÉ™lxalq sülhÉ™ vÉ™ tÉ™hlükÉ™sizliyÉ™ yaratdığı tÉ™hdidlÉ™r" mövzusunda beynÉ™lxalq Forumun açılış mÉ™rasimi
10:00-10:10 Giriş nitqi - Æli HÉ™sÉ™nov, AzÉ™rbaycan Respublikası Prezidentinin İctimai-siyasi mÉ™sÉ™lÉ™lÉ™r üzrÉ™ kömÉ™kçisi
10:10-11:40 I Panel iclası: Yeni dünya düzÉ™nindÉ™ separatizm dalğası. Problemi necÉ™ hÉ™ll etmÉ™li? SeparatizmÉ™ mÉ™ruz qalmış ölkÉ™lÉ™rin tÉ™crübÉ™si
Moderator:
Francis Martin O’Donnell, BeynÉ™lxalq vÉ™ Avropa MÉ™sÉ™lÉ™lÉ™ri üzrÉ™ İrlandiya İnstitutunun nümayÉ™ndÉ™si, BMT-nin Ukraynada rezident É™laqÉ™lÉ™ndiricisi (2004-2009), sÉ™fir
Spikerlər:
• Viktor Yuşenko, Ukraynanın Prezidenti (2005-2010);
• Dalia Itzik, İsrail DövlÉ™tinin Prezidenti (2007) vÉ™ İsrail Parlamentinin spikeri (2006);
• Dumitru Bragiş, Moldova Respublikasının Baş naziri (1999-2001);
• Hasan Muratoviç, Bosniya vÉ™ Herseqovinanın baş naziri (1996-1997);
• Hannu Takkula, Avropa MühafizÉ™karlar vÉ™ İslahatçılar Alyansının üzvü;
• Jesús López-Medel Báscones, İspaniyanın dövlÉ™t vÉ™kili, sabiq deputat, Hüquq vÉ™ Qanunvericilik Royal Akademiyasının üzvü;
• Robert İlatov, İsrail Parlamentinin üzvü, İsrail-AzÉ™rbaycan parlamentlÉ™rarası É™laqÉ™lÉ™r üzrÉ™ dostluq qrupunun rÉ™hbÉ™ri;
• Antje Herrberg, “BeynÉ™lxalq VasitÉ™çilik vÉ™ dialoq üzrÉ™ Avropa Forumu”nun (MediatEUr) tÉ™sisçisi vÉ™ baş icraçı direktoru
11:40-12:00 Kofe fasilÉ™
12:00-13:30 II Panel iclası: Avropada separatizm:sÉ™bÉ™blÉ™r, nÉ™ticÉ™lÉ™r, Avropanın iqtisadi vÉ™ siyasi gÉ™lÉ™cÉ™yinÉ™ yaranan tÉ™hlükÉ™lÉ™r
Moderator:
İosif Şaqal, İsrail DövlÉ™tinin fövqÉ™ladÉ™ vÉ™ sÉ™lahiyyÉ™tli sÉ™firi, İsrail Knessetinin 17-ci çağırış deputatı, İsrailin 9-cu kanalında veriliş aparıcısı, siyasi şÉ™rhçi, “Aziz” AzÉ™rbaycan-İsrail BeynÉ™lxalq Assosiasiyasının tÉ™sisçisi vÉ™ ilk Prezidenti
Spikerlər:
• Fuad İsgÉ™ndÉ™rov, AzÉ™rbaycan Respublikasının Belçika Krallığı vÉ™ Lüksemburq Böyük Hersoqluğunda fövqÉ™ladÉ™ vÉ™ sÉ™lahiyyÉ™tli sÉ™firi, AzÉ™rbaycan Respublikasının Avropa İttifaqı yanında NümayÉ™ndÉ™liyinin rÉ™hbÉ™ri;
• Maksim Kuryaçiy, Ukraynanın siyasi xadimi, Xalq deputatı, Ukrayna-AzÉ™rbaycan parlamentlÉ™rarası Dostluq qrupunun rÉ™hbÉ™ri;
• Jacques-Yves Henckes, Böyük Lüksemburq Hersoqluğu Parlamentinin sabiq deputatı, Lüksemburqun Hüquqşünaslar mÉ™rkÉ™zinin rÉ™hbÉ™ri;
• Otto Hauser, AzÉ™rbaycanın FÉ™xri Konsulu;
• Iulian Chifu, President of the Center for Conflict Prevention and Early Warning, Counsellor to the President of Romania within the Strategic Affairs, Security and Foreign Policy Department, Advisor for foreign policy, security and defence to the Vice-president of the Senate (2006-2011), Scientific Secretary of the Department (2001-2007);
• Sneh Ephraim, İsrail DövlÉ™ti Netaniya Akademik Kollecinin Strateji Dialoq MÉ™rkÉ™zinin rÉ™hbÉ™ri, briqada generalı;
• Ioannis Kefalogiannis, Yunanıstan Parlamentinin üzvü (1958-1964) (1974-2004), Yunanıstanın sabiq Daxili işlÉ™r naziri, sabiq Turizm naziri;
• Stanislav Dimitrov Anastasov, Bolqarıstan Parlamentinin sabiq üzvü;
• Arye Qut, Bakı BeynÉ™lxalq Multikulturalizm MÉ™rkÉ™zinin İsraildÉ™ki nümayÉ™ndÉ™liyinin rÉ™hbÉ™ri, beynÉ™lxalq münaqişÉ™lÉ™r üzrÉ™ ekspert;
• Akkan Suver, TürkiyÉ™nin MÉ™rmÉ™rÉ™ Qrupu Strateji vÉ™ Sosial Araşdırmalar VÉ™qfinin sÉ™dri, Monteneqronun fÉ™xri baş konsulu, Avrasiya İqtisadi Sammitinin tÉ™sisçisi, professor;
13:30-14:30 Nahar
14:30-16:00 III Panel iclası: Dağlıq Qarabağ münaqişÉ™si vÉ™ müasir dövrdÉ™ Avropadakı separatizm hÉ™rÉ™katının müqayisÉ™li tÉ™hlili
Moderator:
Ramin MÉ™mmÉ™dov, Diasporla İş üzrÉ™ DövlÉ™t KomitÉ™si sÉ™drinin müavini
Spikerlər:
• Arshed Rashad Fath Allah, İraq parlamentinin deputatı, İraq TürkmÉ™n CÉ™bhÉ™sinin sÉ™dri
• Sahil Qasımov, Avropa AzÉ™rbaycanlıları Konqresinin Prezidenti;
• Niyazi Mohammed Mahdi, İraq Parlamentinin deputatı;
• RovşÉ™n Rzayev, AzÉ™rbaycan Respublikası Milli MÉ™clisinin üzvü, Hüquq siyasÉ™ti vÉ™ dövlÉ™t quruculuğu komitÉ™sinin sÉ™dr müavini, GÉ™nclÉ™r vÉ™ idman komitÉ™sinin üzvü;
• Helga Daub, Alman-AzÉ™rbaycan Forumunun hÉ™msÉ™dri;
• Aureliya Andreyevna Qriqoriu, Moldova Respublikasının sabiq Ombudsmanı, Moldova Respublikasının Parlament vÉ™kili
• Maksim Şevçenko, jurnalist, siyasÉ™tçi, televiziya aparıcısı;
• Quram Rajdenoviç Marxuliya, Suxumi DövlÉ™t Universitetinin professoru, tarixçi alim, CÉ™nubi Qafqaz xalqlarının, o cümlÉ™dÉ™n AzÉ™rbaycan xalqının tarixi ilÉ™ bağlı obyektiv elmi araşdırmaların, çoxsaylı tÉ™dqiqat É™sÉ™rlÉ™rinin müÉ™llifi;
• Aleksandr Karavayev, Politoloq, Rusiya ElmlÉ™r Akademiyasının İqtisadiyyat İnstitutunun É™mÉ™kdaşı;
• Ruslan Şevçenko, Kişinyovun Effektiv SiyasÉ™t İnstitutunda direktor müavini, ava.md informasiya portalının siyasi analitiki, “Memorial” Assosiasiyasının baş mütÉ™xÉ™ssisi (2011-2013);
• Hans-Joachim Heintze, Bohum Universitetinin professoru;
• Oleq Kuznetsov, tarixçi, tÉ™rcümÉ™çi, qafqazşünas, pedaqoq, publisist vÉ™ ixtiraçı;
• Dr. Johannes Rau, tarixçi, Xocalı soyqırımı haqqında kitab vÉ™ çoxsaylı mÉ™qalÉ™lÉ™rin müÉ™llifi
16:00-16:30 Kofe fasilÉ™
16:30-17:30 Forumun Yekun iclası: SÉ™nÉ™d layihÉ™lÉ™rinin müzakirÉ™si
17:30-18:00 İsrailin “İland TV” telekanalının redaktoru David Kohnun müÉ™llifi olduğu “Qarabağ tÉ™lÉ™si” kitabı, Bakı BeynÉ™lxalq Multikulturalizm MÉ™rkÉ™zinin İsraildÉ™ki nümayÉ™ndÉ™liyinin rÉ™hbÉ™ri, beynÉ™lxalq münaqişÉ™lÉ™r üzrÉ™ ekspert Arye Qutun 1992-ci ildÉ™ ermÉ™ni silahlı dÉ™stÉ™lÉ™ri tÉ™rÉ™findÉ™n Xocalıda törÉ™dilmiş soyqırımı aktı ilÉ™ bağlı dÉ™hşÉ™tli hadisÉ™lÉ™rdÉ™n bÉ™hs edÉ™n “Ağrı” kitabı vÉ™ tarixçi-medievist, qafqazşünas Oleq Kuznetsovun “XX É™srdÉ™ transmilli ermÓ™ni terrorunun tarixi” kitabının tÉ™qdimatı
ÇÉ™rşÉ™nbÉ™ axşamı 21 noyabr 2017-ci il
Avropa ParlamentindÉ™ Avropa AzÉ™rbaycanlıları Konqresi (AAK) İcraiyyÉ™ KomitÉ™si üzvlÉ™rinin Avropa Parlamentinin üzvlÉ™ri, Avropa ölkÉ™lÉ™rinin parlamentlÉ™rinin deputatları, nüfuzlu siyasÉ™tçilÉ™r vÉ™ ekspertlÉ™rlÉ™ görüşlÉ™ri (Xüsusi proqram É™sasında)
Forum iştirakçılarının yola salınması
Qeyd: Panel iclaslarında çıxış edÉ™cÉ™k spikerlÉ™rin siyahısı dÉ™qiqlÉ™şdirilir
